I ốt, vi chất dinh dưỡng cần thiết cho quá trình chuyển hóa của cơ thể
I ốt là vi chất dinh dưỡng cần thiết cho sự tổng hợp hormon tuyến giáp. Các hormon đóng vai trò quan trọng trong các quá trình chuyển hóa của cơ thể, đặc biệt quan trọng là giai đoạn hình thành và phát triển hệ thần kinh trung ương từ giai đoạn bào thai đến trẻ nhỏ.
Theo Viện Dinh dưỡng, I-ốt là một vi chất tự nhiên, là nguyên liệu tham gia vào quá trình tổng hợp thyroxin là một hormone tuyến giáp. Hormone thyroxin cần thiết cho sự phát triển thể chất và tinh thần của trẻ em và giúp điều hòa chuyển hóa năng lượng. Khi thiếu I ốt, việc sản xuất thyroxin bị giảm sút, tuyến giáp phải hoạt động bù dưới sự kích thích của hormone tuyến yên nên phì to dần. Tuy nhiên, nếu thiếu I ốt quá trầm trọng thì có thể gây thiểu năng tuyến giáp. Vấn đề nghiêm trọng nhất của thiếu I ốt là ảnh hưởng tới sự phát triển của thai nhi.
Thiếu I ốt, đặc biệt là ở phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ sẽ dẫn đến nhiều tác hại nghiêm trọng. Phụ nữ mang thai không được cung cấp đủ I ốt sẽ làm tăng nguy cơ tai biến sản khoa, dễ gây sảy thai, thai chết lưu, sinh non. Đứa trẻ sinh ra có nguy cơ bị suy tuyến giáp bẩm sinh, chậm phát triển trí tuệ. Người lớn và trẻ em thiếu I ốt dễ bị bướu cổ, thường xuyên mệt mỏi, giảm tư duy sáng tạo, giảm khả năng học tập, năng suất lao động kém.
Ở những vùng có tỷ lệ bướu cổ cao, ngoài một số trẻ bị thiểu năng trí tuệ do thiếu I ốt còn có trẻ có khả năng phát triển trí tuệ kém.
Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu hết tác dụng của I ốt và biết cách sử dụng, bổ sung I ốt hiệu quả. Cần sử dụng muối I ốt trong nấu ăn hằng ngày để đảm bảo cung cấp đủ vi chất này cho cơ thể.
Cách sử dụng muối I ốt
- Sử dụng muối I ốt nêm nếm như muối thường khi nấu ăn.
- Muối I ốt có thể dùng để ướp thức ăn, muối dưa cà,...
- Mỗi người nên ăn dưới 6g muối trong một ngày (ít hơn 1 muỗng cà phê muối) để phòng tránh bệnh tăng huyết áp, bệnh tim mạch….
Lựa chọn, bảo quản muối I ốt
- Chọn những gói muối I ốt có nhãn hiệu in rõ ràng, bao bì phải còn nguyên vẹn.
- Đựng muối I ốt trong bao nilong buộc kín hoặc trong lọ có nắp đậy.
- Để muối nơi khô ráo, thoáng mát.
- Không nên rang muối I ốt, không nên để muối gần bếp lửa hoặc nơi có nắng nóng vì I ốt dễ bay hơi.
Cần lưu ý, lượng I ốt có trong muối chỉ đủ bổ sung cho nhu cầu của cơ thể. Vì vậy nên dùng muối I ốt cho bữa ăn hàng ngày (ít hơn một muỗng cà phê mỗi ngày). Người bị bệnh bướu cổ do thiếu I ốt vẫn ăn muối I ốt như bình thường, chỉ kiêng muối I ốt khi có chỉ định của bác sĩ.
Một số thực phẩm chứa nhiều I ốt là: tảo, rau cần, cá biển, rau chân vịt, muối biển, muối ăn...
