Xét nghiệm máu chẩn đoán Viêm gan B

          1. Viêm gan B là gì?

Viêm gan siêu vi B là bệnh lý truyền nhiễm liên quan đến gan thường gặp nhất trên thế giới. Tác nhân gây bệnh là virus viêm gan B (HBV), chúng tấn công và làm tổn thương tế bào gan một cách thầm lặng.

Virus này lây truyền theo 3 con đường là: lây qua máu, lây qua quan hệ tình dục không an toàn, lây từ người mẹ bị nhiễm bệnh sang con trong quá trình thai kỳ hoặc khi chuyển dạ sinh nở.

Hiện nay, viêm gan B đã có vắc-xin để phòng ngừa và các phương pháp điều trị cho người nhiễm bệnh cũng đang tiến hành và mang lại kết quả tích cực.

2. Xét nghiệm máu chẩn đoán viêm gan B

Các marker xét nghiệm viêm gan B hiện nay bao gồm: HBsAg, Anti-HBs (HBsAb), HBeAg, Anti-HBe (HBeAb), Anti-HBc, Anti-HBc IgM.

2.1. Xét nghiệm HBsAg

Để chẩn đoán viêm gan B thì HBsAg (là kháng nguyên bề mặt của virus HBV) là xét nghiệm mang tính quyết định. Để kết luận chắc chắn bệnh nhân có nhiễm virus viêm gan B hay không thì bước đầu tiên bắt buộc phải làm xét nghiệm HBsAg. Xét nghiệm viêm gan B với kháng nguyên bề mặt của virus (HBsAg) có 2 dạng là: test nhanh (định tính) và định lượng.

• Xét nghiệm định tính cho biết bệnh nhân có mắc siêu vi B hay không, giúp chẩn đoán bệnh.
• Xét nghiệm định lượng cho biết nồng độ kháng nguyên nhiều hay ít, mang ý nghĩa trong việc theo dõi điều trị hơn là chẩn đoán bệnh.

Nếu kết quả dương tính hoặc có phản ứng nghĩa là bệnh nhân bị viêm gan B, dù ở thể cấp tính hay mạn tính. Ngược lại, nếu HBsAg âm tính bệnh nhân không bị nhiễm siêu vi B.

2.2. Xét nghiệm Anti-HBs

Xét nghiệm viêm gan B Anti-HBs (hay còn gọi là HBsAb) là xét nghiệm tìm kháng thể kháng lại kháng nguyên bề mặt HBsAg. Nếu bệnh nhân từng mắc viêm gan B và đã khỏi bệnh hoặc bệnh nhân đã tiêm vắc-xin viêm gan B thì kết quả HBsAb sẽ dương tính, đồng nghĩa bệnh nhân đã có miễn dịch với virus này. Kết quả nồng độ Anti-HBs > 10 mUI/ml được xem là có tác dụng bảo vệ.

2.3. Xét nghiệm HBeAg

Xét nghiệm viêm gan B HBeAg thực chất là một một đoạn kháng nguyên trên lớp vỏ capsid của virus. HBeAg dương tính chứng tỏ virus đang nhân lên và có khả năng lây lan mạnh. Xét nghiệm này là bằng chứng chứng tỏ virus viêm gan B đang hoạt động. Kết quả xét nghiệm HBeAg âm tính nghĩa là có 2 khả năng xảy ra: virus không hoạt động hoặc virus ở thể đột biến.

2.4. Xét nghiệm Anti-HBe

Anti-HBe là kháng thể kháng HBeAg. Nếu xét nghiệm Anti-HBe dương tính chứng tỏ bệnh nhân có miễn dịch một phần. Kết quả xét nghiệm Anti-HBe âm tính chứng tỏ cơ thể bệnh nhân chưa có miễn dịch với virus viêm gan B.

2.5. Xét nghiệm Anti-HBc

HBcAg là kháng nguyên lõi và Anti-HBc (HBcAb) là kháng thể kháng lại kháng nguyên này. Thông thường, loại kháng thể này sẽ xuất hiện từ rất sớm và tồn tại mãi mãi trong cơ thể bệnh nhân. Do đó, loại xét nghiệm viêm gan B này có vai trò giúp đánh giá bệnh nhân đã từng phơi nhiễm với virus viêm gan B hay chưa.

2.6. Xét nghiệm Anti-HBc IgM

Anti-HBc IgM là kháng thể HBcAb loại IgM. IgM là loại kháng thể chỉ xuất hiện trong đợt bệnh cấp, do đó Anti-HBc IgM giúp chẩn đoán viêm gan B ở giai đoạn viêm cấp hoặc đợt cấp của viêm gan mạn tính.