Bệnh do HPV ở nam giới ngày càng tăng
Ths.Bs.Trần Duy Thuần
Phó Giám đốc CDC Phú Yên
HPV (Human Papilloma Virus) là nguyên nhân của hơn 90% các ca ung thư cổ tử cung và ung thư hậu môn. Tuy nhiên HPV không chỉ lây truyền ở nữ giới mà hiện nay nguy cơ mắc bệnh do HPV ở nam giới đang gia tăng, gây nhiều bệnh nguy hiểm và có thể ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe, đặc biệt là ung thư hầu họng với tỷ lệ cao gấp 5 lần phụ nữ. Ngoài ra, nam giới nhiễm HPV có thể bị ung thư dương vật, ung thư hậu môn và mụn cóc sinh dục với tỷ lệ đến 90%.
1. Nam giới bị nhiễm HPV như thế nào?
HPV là một loại virút thông thường. Khoảng 84% nữ giới và 91% nam giới có hoạt động tình dục sẽ bị nhiễm bệnh tại một số thời điểm nhất định nào đó trong cuộc đời.
HPV rất đa dạng về chủng loại. Có hơn 40 loại HPV được truyền qua đường tiếp xúc tình dục và là tác nhân chính gây ra các bệnh ở cả nam và nữ giới, bao gồm âm đạo, âm hộ, trực tràng, cổ tử cung, hậu môn, bìu, dương vật, hoặc miệng và cổ họng.
HPV được lây truyền qua tiếp xúc tình dục, thường gặp nhất khi quan hệ tình dục qua đường hậu môn và âm đạo. HPV cũng có thể lây truyền khi quan hệ tình dục bằng miệng. HPV thường không có triệu chứng cụ thể nào cho đến khi xuất hiện các vấn đề sức khỏe. Vì thế, hầu hết nam giới và phụ nữ bị nhiễm HPV và truyền bệnh mà không nhận ra. Ngay cả những người đàn ông chỉ có một bạn tình duy nhất vẫn có thể bị nhiễm HPV.
HPV là virus nguy hiểm vì có khả năng gây ung thư ở cả nam lẫn nữ
2. Nguy cơ mắc bệnh do HPV ở nam giới
Nguy cơ lây nhiễm HPV ở nam giới đang ngày càng gia tăng, do nhiều người lầm tưởng rằng loại virút này ảnh hưởng chủ yếu tới phụ nữ. Trên thực tế, HPV có thể lây nhiễm cho bất kỳ ai, dù là quan hệ tình dục đồng tính nam, dị tính hoặc lưỡng tính.
HPV có khả năng lây lan thông qua tiếp xúc trực tiếp da. Bạn có thể bị nhiễm virút nếu có bạn tình cũng bị nhiễm bệnh. Đối với nam giới, khi bị nhiễm HPV sẽ làm tăng nguy cơ mắc ung thư hậu môn, ung thư bìu, ung thư dương vật, hoặc ung thư vòm họng.
Thống kê tại Mỹ cho biết, những người quan hệ tình dục đồng tính nam hoặc lưỡng tính có khả năng bị mắc ung thư hậu môn cao gấp 17 lần so với những người đàn ông chỉ có quan hệ tình dục với phụ nữ.
3. Cách phòng tránh bệnh do HPV ở nam giới
Bạn có thể chủ động tìm cách hạn chế nhiễm HPV cho bản thân thông qua các biện pháp phòng tránh sau đây:
3.1. Hạn chế số lượng bạn tình
Khi quan hệ tình dục với nhiều người khác nhau, kể cả quan hệ đường miệng, nguy cơ nhiễm HPV nói riêng và nguy cơ nhiễm các bệnh lây truyền qua đường tình dục nói chung sẽ tăng lên rất nhiều.
3.2. Quan hệ tình dục an toàn
Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục là biện pháp an toàn để phòng tránh lây nhiễm các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Tuy nhiên, dùng bao cao su cũng chỉ có thể hạn chế nguy cơ nhiễm HPV vì virút này vẫn có khả năng lây nhiễm thông qua các vùng da không được bao phủ bởi bao cao su. Vì vậy biện pháp này không thể bảo vệ bạn tối đa.
Xây dựng đời sống tình dục an toàn để bảo vệ sức khỏe của bản thân và bạn tình
3.3. Kiểm tra sức khỏe thường xuyên, nâng cao sức đề kháng
Các loại HPV có nguy cơ cao thường không gây ra bất kỳ biểu hiện cụ thể nào cho đến khi xuất hiện các vấn đề sức khỏe. Đây cũng là lý do vì sao bạn nên thực hiện khám sức khỏe định kỳ với các xét nghiệm sàng lọc HPV để phát hiện bệnh sớm, từ đó ngăn ngừa khả năng lây nhiễm và có các biện pháp điều trị bệnh hiệu quả.
Duy trì chế độ ăn uống, tập luyện hợp lý để nâng cao thể trạng, giúp tăng sức đề kháng của cơ thể. Đặc biệt là bỏ thuốc lá và hạn chế bia, rượu vì bạn càng hút thuốc lá và uống rượu thường xuyên thì nguy cơ lây nhiễm HPV càng cao. Hơn nữa, thói quen hút thuốc lá và uống rượu bia sẽ làm suy yếu hệ thống miễn dịch, tạo điều kiện thuận lợi cho virút gây bệnh xâm nhập vào cơ thể.
3.4. Điều trị bệnh do HPV gây ra
Nếu có bất kỳ triệu chứng bất thường nào, bạn nên đi khám bác sĩ ngay lập tức để điều trị bệnh càng sớm càng tốt. Bác sĩ có thể chỉ định cho bệnh nhân sử dụng một số loại kem bôi ngoài da, hoặc các phương pháp khác như phun nitơ, đốt điện để phá hủy và loại bỏ mụn cóc. Tuy nhiên, mụn cóc có thể tái phát lại sau một khoảng thời gian, và điều này cũng phụ thuộc phần lớn vào quá trình điều trị của bệnh nhân.
HPV type 16 và 18 có nguy cơ dẫn đến ung thư ở nam giới
3.5. Tiêm vắc xin ngừa HPV
Hiện tại, vắc xin thế hệ mới Gardasil 9 (Mỹ) phòng các bệnh do 9 chủng HPV phổ biến 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58, dành cho cả Nam giới và Nữ giới đã có mặt tại Việt Nam, mang đến cơ hội chủng ngừa HPV tốt hơn cho cả nữ giới và nam giới, đặc biệt là Cộng đồng đồng tính nam – MSM, Cộng đồng những người đồng tính – LGBT, làm giảm sự lưu hành của HPV, thúc đẩy các lợi ích cho các giới thông qua miễn dịch cộng đồng.
Vắc xin thế hệ mới Gardasil 9 bảo vệ khỏi 9 tuýp HPV phổ biến gây bệnh ung thư cổ tử cung, ung thư âm hộ, ung thư âm đạo, ung thư dương vật, ung thư hậu môn, ung thư hầu họng, mụn cóc sinh dục, các tổn thương tiền ung thư hoặc loạn sản…, với hiệu quả bảo vệ lên đến trên 94%.
* Chỉ định: vắc xin Gardasil 9 được chỉ định tiêm chủng cho cả nam giới và nữ giới, từ 9 tuổi đến dưới 27 tuổi.
- Người từ tròn 9 tuổi đến dưới 15 tuổi tại thời điểm tiêm lần đầu tiên: Phác đồ 2 mũi:
Mũi 1: lần tiêm đầu tiên trong độ tuổi
Mũi 2: cách mũi 1 từ 6-12 tháng.
Nếu mũi 2 tiêm cách mũi 1 < 5 tháng, cần tiêm mũi 3 cách mũi 2 ít nhất 3 tháng.
- Người từ tròn 15 tuổi đến dưới 27 tuổi tại thời điểm tiêm lần đầu tiên:
Phác đồ 3 mũi (0-2-6):
Mũi 1: lần tiêm đầu tiên trong độ tuổi
Mũi 2: cách mũi 1 ít nhất 2 tháng
Mũi 3: cách mũi 2 ít nhất 4 tháng.
Phác đồ tiêm nhanh:
Mũi 1: lần tiêm đầu tiên trong độ tuổi.
Mũi 2: cách mũi 1 ít nhất 1 tháng
Mũi 3: cách mũi 2 ít nhất 3 tháng.